बलिया,जागरणसंवाददाता।पूर्वप्रधानमंत्रीचंद्रशेखरकेगृहजनपदबलियामेंसियासीतपिशबढ़गईहै।टिकटकीतस्वीरअभीधुंधलीहै,लेकिनसभीप्रमुखदलमतबूतदांवलगानेकीतैयारीमेंहैं।राजनीतिकरूपसेसमृद्धजनपदबगावतीतेवरकेलिएजानाजाताहै।1857कीक्रांतिकेनायकमंगलपांडेय,लोकनायकजयप्रकाशनारायणऔरछोटेलोहियाजनेश्वरमिश्रकाभीयहगृहजनपदहै।2017केविधानसभाचुनावमेंयहांकीसातसीटोंमेंपांचपरभाजपानेजीतहासिलकी।सपाऔरबसपाकेखातेमेंएक-एकसीटगई।कांग्रेसकाखाताभीनहींखुला।इसबारहरसीटपरदिलचस्पमुकाबलेकेसंकेतमिलरहेहैं।बलियासेलवकुशसिंहकीरिपोर्ट...।
-जिलेकेफेफनाविधायकउपेंद्रतिवारीऔरबलियानगरकेआनंदस्वरूपशुक्लप्रदेशसरकारमेंमंत्रीहैं।
-बांसडीहविधानसभाक्षेत्रकेविधायकपूर्वमंत्रीरामगोविंदचौधरीसदनमेंनेताप्रतिपक्षहैं।
-सपासरकारमेंमंत्रीरहेनारदराय,अंबिकाचौधरीभीइसीजिलेसेहैं।
बांसडीह:इसबारभीरोचकरहेगामुकाबला
क्षेत्रकीविशेषताएं:तहसीलमुख्यालय।हुसैनाबादगांवमेंप्रदेशकेजनप्रतिनिधियोंकाप्रशिक्षणकेंद्रनिर्माणाधीन।
राजनीतिकइतिहास:कांग्रेसनेतापूर्वमंत्रीबच्चापाठक1969केबादसातबारविधायकरहे।सपाकेपूर्वमंत्रीऔरनेताप्रतिपक्षरामगोविंदचौधरीभीयहींसेचुनावलड़तेहैं।2017मेंकांटेकीलड़ाईरही।मात्र1,687मतोंसेउनकीजीतहुईथी।चौधरीको50,855वोटमिलेथे।दूसरेनंबरपररहींनिर्दलीयकेतकीसिंहको49,276औरतीसरेस्थानपररहेसुभासपाकेअरविंदराजभरको40,234वोटमिलेथे।
सामाजिकसमीकरण:क्षत्रिय,यादवमतदाताबहुलक्षेत्र।पिछड़ीऔरराजभरसमाजकेमतदातामहत्वपूर्णभूमिकानिभातेहैं।
मौजूदापरिदृश्य:पिछलीबारसुभासपा-भाजपासाथथीं।इसबारसपाऔरसुभासपाकागठबंधनहै।इसलिएरोमांचकमुकाबलाहोनेकेआसारहैं।
सिकंदरपुर:गुलाबकीनगरीमेंकौनपड़ेगाभारी
क्षेत्रकीविशेषताएं:गुलाबजल,गुलाबसकरी,इत्रऔरफूलोंकीखेतीकेलिएप्रसिद्धि।
राजनीतिकइतिहास:कांग्रेसकेवरिष्ठनेताशिवमंगलसिंह1977व1985मेंप्रदेशसरकारमेंमंत्रीरहे।1996मेंसमताकेराजधारीसिंहमंत्रीबने।2012मेंमो.जियाउद्दीनरिजवीकोसपासरकारमेंमंत्रीबननेकामौकामिला।2017मेंयहसीटभाजपाकेखातेमेंचलीगई।भाजपाकेसंजययादवको69,536वोटऔरसपाकेजियाउद्दीनरिजवीको45,988औरबसपाकोराजनारायणको34,639वोटमिलेथे।
सामाजिकसमीकरण:यादव,क्षत्रिय,राजभर,ब्राह्मणमतदाताअहमभूमिकानिभातेहैं।यहांराजनीतिजातिगतसमीकरणसेप्रभावितहोतीहै।
मौजूदापरिदृश्य:भाजपा,सपा,बसपाऔरकांग्रेसकीओरसेमजबूतीसेचुनावीमैदानसजायाजारहाहै।अभीकिसीभीदलनेटिकटकीघोषणानहींकीहै।
रसड़ा:भाजपावसपादोनोंकीनजर
क्षेत्रकीविशेषताएं:चीनीमिल,गुड़मंडीऔरसूफीसंतरोशनशाहवश्रीनाथबाबाकाधाम।
राजनीतिकइतिहास:कांग्रेसकेवरिष्ठनेतासुरेंद्रसिंहगृहराच्यमंत्रीरहे।घुरारामबसपाशासनमेंस्वास्थ्यराच्यमंत्रीरहे।2012और2017केचुनावमेंबसपाउम्मीदवारउमाशंकरसिंहकाहीदबदबारहा।पिछलेचुनावमेंउमाशंकरको92,272औरभाजपासेलड़ेरामइकबालको58,385वोटमिलेथे।
सामाजिकसमीकरण:अनुसूचितजातिकेमतदाताओंकीबहुलताहै।पिछड़ीऔरक्षत्रियसमाजकेमतदातामहत्वपूर्णभूमिकानिभातेहैं।
मौजूदापरिदृश्य:भाजपाऔरसपादोनोंकीसीटपरनजरहै।ऐसेमेंदिलचस्पमुकाबलेकीतस्वीरबनतीदिखरहीहै।बसपाअपनीसीटबचानेकीजुगतमेंहै।
बेल्थरारोड:सुरक्षितसीटपरजातिगतसमीकरण
क्षेत्रकीविशेषताएं:इब्राहिमपट्टीमेंबड़ापावरग्रिड।पूर्वप्रधानमंत्रीचन्द्रशेखरकागृहक्षेत्र।
राजनीतिकइतिहास:1962मेंरसड़ाविधानसभासेअलगहोकरसीयरविधानसभाक्षेत्रबना।2012केपरिसीमनमेंइसकानामबेल्थरारोडहुआ।1985केबादचारबारशारदानंदअंचलविधायकबने।सपासरकारमेंतीनबारमंत्रीरहे।2017मेंयहसीटभाजपाकेखातेमेंचलीगई।भाजपाकेधनंजयकन्नौजियाको75,504औरसपाकेगोरखपासवानको59,185मतमिलेथे।
सामाजिकसमीकरण:अनुसूचितजातिकाबाहुल्य।पिछड़ीऔरसामान्यजातिकेमतदाताचुनावमेंमहत्वपूर्णभूमिकानिभातेहैं।
मौजूदापरिदृश्य:इससीटपरसभीप्रमुखदलसमीकरणतैयारकरनेमेंजुटेहैं।उम्मीदवारोंकीघोषणाहोनेकेबादहीतस्वीरस्पष्टहोगी।
बैरिया:छोटेलोहियाकेगृहक्षेत्रमेंज्यादाशोर
क्षेत्रकीविशेषताएं:गंगा-सरयूकासंगम।लोकनायकजयप्रकाशनारायणऔरछोटेलोहियाजनेश्वरमिश्र,साहित्यकारकेदारनाथसिंह,बलियाकेसांसदवीरेद्रसिंहमस्तकागृहक्षेत्र।
राजनीतिकइतिहास:2002मेंचुनेगएभाजपाविधायकभरतसिंहमंत्रीभीरहे।2012सेपहलेयहविधानसभाक्षेत्रद्वाबाकेनामसेथा।नएपरिसीमनकेबादनामबैरियाहोगया।2012मेंयहांसपाकीजीतहुई।सपाकेजयप्रकाशअंचलविधायकबनेथे।2017मेंभाजपानेजीतहासिलकी।भाजपाकेसुरेंद्रसिंहको64,868वोट,सपाकेजयप्रकाशअंचलको47,791औरबसपाकेजवाहरको27,974वोटमिलेथे।
सामाजिकसमीकरण:यादवऔरक्षत्रियसमाजकेमतदाताओंकीसंख्याच्यादाहै।ब्राह्मणऔरपिछड़ावर्गकेमतदातामहत्वपूर्णभूमिकामेंहैं।यहक्षेत्रअतिसंवेदनशीलरहाहै।
मौजूदापरिदृश्य:विधानसभाक्षेत्रमेंराजनीतिकशोरच्यादाहै।अभीतककिसीभीदलसेटिकटकीघोषणानहींहुईहै।
फेफना:रोमांचकरणकेलिएसजरहामैदान
क्षेत्रकीविशेषताएं:खादीआश्रम,रेलवेजंक्शन।सपाकेसंस्थापकसदस्यपूर्वमंत्रीअंबिकाचौधरीकागृहक्षेत्र,भाजपामंत्रीउपेंद्रतिवारीकागृहक्षेत्र।
राजनीतिकइतिहास:भाजपाऔरसपाकेबीचहरबाररोचकलड़ाईहुईहै।सपाकेपूर्वमंत्रीअंबिकाचौधरी1993,1996,2002,2007मेंविधायकरहे।2012मेंइससीटपरभाजपाकेउपेंद्रतिवारीनेकब्जाजमालिया।2017मेंअंबिकाचौधरीसपासेअनबनहोनेकेबादबसपासेचुनावलड़े।दोबाराभाजपाकेउपेंद्रनेउन्हेंमातदी,वेमंत्रीबने।उन्हें70588वोट,बसपाकेअंबिकाको52691औरसपाकेसंग्रामसिंहयादवको50016मतमिलेथे।
सामाजिकसमीकरण:पिछड़ीजातिकेमतदाताओंकीसंख्याच्यादाहै।भूमिहार,क्षत्रियऔरब्राह्मणवर्गकेमतदातामहत्वपूर्णभूमिकानिभातेहैं।
मौजूदापरिदृष्य:भाजपा,सपाऔरबसपाकीओरसेदमदारउम्मीदवारचुनावकीतैयारीमेंजुटेहैं।टिकटकीघोषणाअभीनहींहुईहैं,लेकिनलड़ाईरोमांचकस्थितिमेंदिखरहीहै।
नगरबलिया:हरबारसेअलगहोगानगरबलियाकारण
क्षेत्रकीविशेषताएं:1857अगस्तक्रांतिकेनायकमंगलपांडेयकागृहविधानसभाक्षेत्र।महर्षिभृगुकामंदिर,ददरीमेलावीरलोरिकस्टेडियम।
राजनीतिकइतिहास:सपाऔरभाजपामेंहरबारटक्कररहीहै।सपाकेनारदराय2012मेंसपासेजीतकरमंत्रीबनेथे।2017मेंसपासेअनबनहोनेकेबादवहबसपासेचुनावलड़ेथे,लेकिनइससीटपरभाजपाकेआनंदस्वरूपनेकब्जाजमालिया।उन्हें92889वोटमिलेथे।सपाकेलक्ष्मणगुप्ताको52878औरबसपाकेनारदरायको31515वोटमिलेथे।
सामाजिकसमीकरण:विधानसभामेंब्राह्मणजातिऔरव्यापारीवर्गकेमतदातामहत्वपूर्णभूमिकानिभातेहैं।
मौजूदापरिदृश्य:भाजपा,सपा,बसपाऔरकांग्रेसकीओरसेतैयारीचलरहीहै।संभावितउम्मीदवारजनसंपर्कबढ़ादिएहैं।टिकटकीघोषणाकाइंतजारहै।
(इनपुट:इश्तियाकअहमद,रवींद्रसिंह,रणजीतसिंह,धीरजमिश्रावविजयमद्धेशिया)